Viện Hàn lâm Pháp, cái tên nghe quen nhưng không phải ai cũng hiểu
Có bao giờ bạn thắc mắc ai, cơ quan nào quy định về các tiêu chuẩn của ngôn ngữ Pháp mà chúng ta đang học: về chính tả, phát âm, từ vựng, ngữ pháp… chưa? Vâng, đó chính là Viện Hàn lâm Pháp (Académie française). Vậy cụ thể, Viện Hàn lâm Pháp này là đơn vị hoạt động như thế nào?
Viện Hàn lâm Pháp là thể chế học thuật (une institution) tối cao liên quan tới tiếng Pháp. Hàn lâm viện này được thành lập năm 1635 bởi Hồng y Richelieu (le cardinal de Richelieu), người đứng đầu nội các của Vua Louis XIII. Bị giải tán năm 1793 trong Cách mạng Pháp, nó được khôi phục năm 1803 bởi Napoleon Bonaparte.
Viện Hàn lâm Pháp bao gồm 40 thành viên, được biết dưới tên immortels (những người bất tử). Viện hàn lâm Pháp tập hợp những nhân vật nổi bật trong giới văn học (des personnalités marquantes de la vie littéraire): các nhà thơ (poètes), tiểu thuyết gia (romanciers), nhà soạn kịch (hommes de théâtre), nhà phê bình văn học (critiques), cả những triết gia (des philosophes), nhà sử học (des historiens), nhà khoa học nổi tiếng (des hommes de science) – và theo truyền thống – gồm cả những nhân vật quân sự (des militaires de haut rang), chính khách (des hommes d’État) và tôn giáo quyền cao chức trọng (des dignitaires religieux).
Nhiệm vụ của Viện Hàn lâm Pháp là chuẩn hóa ngôn ngữ Pháp (fixer la langue française), đưa ra những quy tắc (donner des règles), làm cho tiếng Pháp trong sáng và dễ hiểu cho mọi người (rendre la langue compréhensible par tous).
Để hoàn thành nhiệm vụ, Viện đã làm việc theo 3 hướng:
- Thu thập danh mục các từ (mot), cách phát âm (prononciation), chính tả (orthographe), và nghĩa (sens) của chúng để soạn một quyển từ điển từ vựng (édition d’un dictionnaire lexicographique).
- Đưa ra các khuyến nghị và ý kiến về các quy tắc của ngôn ngữ (émission de recommandations et d’avis sur les règles de la langue)
- Tham gia vào các ủy ban thuật ngữ khác nhau (participation aux différentes commissions de terminologie) nhằm tạo ra các từ mới trong tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là những lĩnh vực có nhiều phát minh và phát triển khoa học.
Nói tóm lại, tiếng Pháp chuẩn chúng ta đang học và sử dụng đều được quy định bởi Viện Hàn lâm Pháp. Những thông tin trên đã đủ để giải đáp thắc mắc của các bạn chưa?
– Ánh Tuyết –
